چه كسي متهم است

«اين ديگر بي‌عرضگي نيست، خيانت است!» اين تيتر مطلبي است كه روز سه‌شنبه در سايت الف منتسب به احمد توكلي نماينده مجلس شوراي اسلامي منتشر شده است. نويسنده اين مطلب كه مدعي است اقتصاد خوانده است با اشاره به تماس‌هاي مكرر فردي براي گرفتن مشاوره درباره وضعيت ارز و نرخ دلار در ماه‌ها و هفته‌هاي اخير اين‌گونه مي‌نويسد كه از لحاظ اقتصادي و نظر كارشناسي قيمت دلار در نرخ‌هاي فعلي كاذب است و منطقي ندارد، اما در ادامه با توصيف سفر خارجي رئيس دولت به «كشورگردي» و «بي‌‌خاصيت» خواندن مجلس و اين‌كه رئيس‌كل بانك مركزي قهر كرده است، اطرافيان رئيس‌جمهور را ضعيف و چاپلوس معرفي كرده و تعلل در حفظ ارزش ريال را ناشي از بي‌عرضگي و بي اراده بودن مسئولان كشور مي‌خواند و حتي پا را از اين فراتر نهاده و مسئولان را خائن مي‌خواند! البته اين سايت ساعاتي پس از انتشار مطلب خود، خيانت را از تيتر مطلب و متن آن حذف كرد اما اين مطلب با همان تيتر در ساير سايت‌هاي ديگري كه اين مطلب را منعكس كرده بودند، منتشر شده بود هرچند نويسنده‌اين مطلب پس از آن‌كه در استفاده از علم اقتصادي كه آموخته است براي تحليل شرايط بازار ارز عاجز مانده و نتوانسته دوستش را راضي كند و به همين دليل به توهين به مقامات مسئول و استهزاء روي آورده است اما بد نيست با مرور برخي وقايع و نظرات و نيم نگاهي به تحولات بازار ارز، ببينيم خائن كيست و خيانتكاران اصلي در اين ماجرا چه كساني هستند. البته ناگفته پيداست كه براي درك اين ماجرا نيازي به دانستن علم اقتصاد نيست، بنابراين قطعاً براي نويسنده مطلب مذكور نيز مشكلي از بابت فهم اين ماجرا وجود ندارد.
افزايش نرخ ارز ازچه زماني آغاز شد؟
نگاهي به تغييرات نرخ ارز در بازه زماني يك‌سال گذشته از بهمن 89 تا اواخر دي‌ماه امسال نشان مي‌دهد كه نرخ ارز در بازار از محدوده 10 هزار و 800 ريال تا 17 هزار و 500 ريال رشد كرده است. در واقع نخستين نشانه‌هاي رشد قيمت ارز در بازار در مهرماه سال 89 آشكار شد بطوري كه در آبان‌ماه نرخ دلار به 12 هزار و 500 ريال هم رسيد. اين در حالي بود كه جوسازي برخي افراد و جريان‌ها در ارتباط با آغاز طرح هدفمندي يارانه‌ها در اين افزايش قيمت بي‌تأثير نبود. پس از اين افزايش قيمت، بانك مركزي بلافاصله در بازار مداخله كرد و نرخ دلار تا 10 هزار و 850 ريال پائين آمد. در همين ايام دكتر احمدي‌نژاد با اعلام سياست كاهش نرخ ارز گفت: از رئيس كل بانك مركزي خواسته‌ام كه قيمت ارز را واقعي كند، زيرا وقتي ذخاير عظيم ارزي در اختيار هست بايد پول ملي را تقويت كنيم و روند كاهش قيمت ارز بايد ادامه يابد تا پول ملي‌مان، پول قدرتمندي باشد. رئيس جمهور در فروردين‌ماه سال 90 نيز در جمع مردم كرمانشاه با اشاره به اين‌كه دولت امريكا طي 30‌سال اخير 30‌هزار ميليارد دلار دارايي كاذب به دنيا سرازير كرده و در ازاي آن كالا، معادن و ثروت ملت‌ها را به جيب سرمايه‌داران سرازير كرده است، بر بي‌ارزش بودن دلار در قيمت‌هاي فعلي تأكيد كرد. پس از شروع سال 90 بازار ارز باز هم شاهد رشد قيمت در ماه‌هاي ارديبهشت و خرداد بود و نرخ دلار باز هم تا مرز 12 هزار و 400 ريال بالا آمد اما باز هم با مداخله بانك مركزي نرخ دلار سير نزولي به خود گرفت و در اواسط مرداد ماه به محدوده 11 هزار ريال برگشت. با شروع نيمه دوم سال باز هم روند افزايش نرخ دلار شدت گرفت.
نظر رسمي دولت درباره افزايش قيمت دلار
در همين ايام رئيس جمهور در سفر استاني به همدان و در جمع مردم اين شهر از اخلال عده‌اي در بازارهاي طلا و ارز خبر داد و خطاب به مردم گفت: «در شرايط كنوني عده‌اي سازمان يافته و با برنامه مي‌خواهند بازار را به هم‌ بريزند و جيب ملت را خالي كنند، ذخيره ارزي‌ ما آنقدر هست كه همه نيازهاي وارداتي ما را پاسخگو است، اما عده‌اي با تلاش براي ايجاد تلاطم در بازار ارز، هرچه بانك مركزي دلار عرضه مي‌كند خريداري مي‌كنند و مي‌گويند قيمت دلار بايد بالا برود، هر روز يك موج و يك شايعه راه مي‌اندازند و اطلاعات غلط در جامعه منتشر كرده و بازار را تهديد مي‌كنند. در بازار سكه عده‌اي با پول‌هاي كلان وارد بازار شدند و اقدام به خريد سكه كردند تا آرامش بازار را برهم بزنند.»
اگر به مقطع زماني هشدارهاي متعدد رئيس‌جمهور درباره اخلالگري برخي جريان‌ها در بازارهاي ارز و طلا توجه كنيم درمي‌يابيم كه چرا برخي افراد با سياسي‌خواندن مواضع رئيس‌جمهور سعي داشتند جامعه را نسبت به هشدارهاي متعدد ايشان نسبت به اخلالگري‌هاي برنامه‌ريزي شده در بازارها بي‌توجه سازند و افكارعمومي را از واقعيت‌هاي پشت پرده اقتصاد كشور منحرف كنند. حتي در همين زمان كه رئيس‌دولت سياست كاهش نرخ ارز را مطرح مي‌كرد بسياري از مدعيان اقتصادي در كشور كاهش نرخ ارز را رد مي‌كردند و آن را سياست درستي نمي‌دانستند اما همين عده امروز با هياهو و جنجال، دولت را مقصر اصلي افزايش نرخ ارز معرفي مي‌كنند.
پشت پرده افزايش قيمت دلار چيست؟
اما پس از هشدار‌هاي دكتر احمدي‌نژاد در سفر استاني به همدان و انتشار برخي گزارش‌ها از ورود منابع نهادهايي چون شهرداري در بازار سكه و طلا تب و تاب اين بازار كمي فروكش كرد چرا كه برخي اخبار حكايت از ورود دستگاه‌هاي اطلاعاتي و امنيتي به اين ماجرا داشت اما نه تنها اين ورود ديرهنگام بود بلكه بعدها هيچ‌گزارشي از عملكرد اين نهادها در اين باره منتشر نشد. در همين اثنا عده‌اي با يك برنامه‌ريزي كاملاً انگليسي و سوءاستفاده از روحيه ضد استعماري جوانان و دانشجويان كشور از ديوار سفارت انگليس بالا رفتند. اين افراد و عقبه‌هاي سياسي آنها كه تا چندي‌پيش عملكرد درخشان احمدي‌نژاد در عرصه بين‌الملل كه زمينگير شدن رژيم غاصب صهيونيستي يكي از نتايج پر بركت آن بود را ماجراجويي در سياست خارجي معني مي‌كردند، خود چنان ماجرايي در سفارت انگليس به‌راه‌انداختند كه هرچند در روزهاي اول آن برخي دلسوزان نظام و معدودي از عوام و خواص را فريب داد اما برخورد حكيمانه و هوشمندانه مقام معظم رهبري، دست طراحان پشت صحنه اين ماجرا را براي همگان رو كرد. به اين ترتيب و با فراهم شدن بهانه براي اعمال برخي تحريم‌هاي هرچند ظاهري و صوري عليه كشورمان توسط برخي جريان‌هاي سياسي- اقتصادي داخلي كه ارتباط آنها با دشمنان غربي كشورمان براي همگان مشخص شده است اثر رواني خود را بر بازار گذاشت و نرخ دلار را تا مرز 13 هزار و 500 ريال افزايش داد. از سوي ديگر پس از مطرح شدن ادعاي تحريم بانك مركزي از طرف دولت انگليس، امريكايي‌ها نيز به تكاپو افتادند تا تحريم عليه بانك مركزي كشور را با مواضع سؤال انگيز برخي جريانهاي داخلي در دستور كار خود قرار دهند. اين جريان‌هاي داخلي در ماه‌هاي گذشته سعي كردند با استفاده از تريبون‌هاي رسمي و غير رسمي و مطرح كردن گاه و بيگاه پولشويي و اتهام بستن به دولت در اين زمينه گزينه تحريم بانك مركزي را با استفاده از اهرم‌هاي فشار دشمنان كشورمان روي ميز نهادهاي بين‌المللي قرار دهند. با اين‌حال رايزني‌هاي دولت و بويژه وزير اقتصاد و رئيس كل بانك مركزي توانست اين دسيسه را خنثي‌كند، اما پس از منتفي شدن بحث تحريم بانك مركزي توسط نهادهاي بين‌المللي برخي رسانه‌ها همچنان با مطرح كردن آن در پي انتقال بار رواني اين ماجرا به بازارهاي داخلي بودند تا اين‌كه دولت امريكا به تنهايي تحريم عليه بانك مركزي را با اما و اگر‌هاي فراوان امضا كرد. هرچند اين تحريم نيز همچون ساير موارد مشابه، بيشتر روي كاغذ معتبر است اما جريان‌هاي سياسي- اقتصادي داخلي كه ماه‌ها براي اين فرصت لحظه‌شماري و زمينه‌سازي كرده بودند با ايجاد جو رواني در بازار نرخ دلار را در گام اول تا 15 هزار ريال و سپس تا مرز 17 هزار و 500 ريال بالا بردند. و حالا عده‌اي، تازه يادشان افتاده كه براي ريال دلسوزي كنند و اين جماعت در حالي مسئولان كشور را به بي تدبيري متهم مي‌كنند كه رئيس دولت ماه‌ها قبل از تلاش براي كاهش نرخ ارز و تقويت پول ملي مي‌گفت، اما آقايان در آن زمان با تابلوهاي اقتصاددان و كارشناس اين سياست را خلاف منطق اقتصادي مي‌دانستند و جالب است كه امروز همان‌ها افزايش نرخ ارز را بحران بي‌سابقه ارزي قلمداد مي‌كنند.
خائن و خادم كيست؟
در طي سال‌هاي پس از پيروزي انقلاب، مردم بخوبي چهره برخي جريان‌هاي سياسي- اقتصادي در كشور را شناخته‌اند و كاملاً از اراده‌هاي حاكم بر بازارهاي مختلف كشور با خبرند و براحتي مي‌فهمند كه در اين آشفته بازار خائن كيست و خادم كيست. با اين‌حال بايداز نويسنده مطالب مذكور و سايت الف وابسته به احمد توكلي پرسيد، آيا آنهايي‌كه گراي تحريم بانك‌مركزي را به نهادهاي بين‌المللي مي‌دادند، خائن نيستند؟ آيا جريان‌هايي كه ارتباطات مالي و سياسي با دشمنان قسم‌خورده كشورمان دارند و حتي در سال‌هاي گذشته اسناد ارتباطشان در دسترس همگان قرار گرفت خائن نيستند؟ آيا آنهايي كه تا ديروز با سياه‌نمايي از وضعيت اقتصادي كشور بويژه پس از اجراي طرح هدفمندي يارانه‌ها با توهين به مردم اين طرح را گداپروري مي‌خواندند و امروز به هر طريقي مدام از نقدينگي سرگردان دربازارها مي‌گويند و به التهاب بيشتر بازارها دامن مي‌زنند مورد سؤال نيستند؟ آيا رسانه‌هايي كه تا همين چند ماه پيش افزايش نرخ سود بانكي را برخلاف منطق اقتصادي و بانكداري اسلامي عنوان مي‌كردند و حتي راهكار كاهش نرخ ارز را فشار بر نظام بانكي براي كاهش نرخ بهره اعلام مي‌كردند ولي امروز به‌هر طريقي در پي تحميل افزايش نرخ سود بانكي به دولت هستند،متهم نيستند؟ آيا...متأسفانه برخي جريان‌هاي سياسي- اقتصادي در كشور نه تنها نقش مثبتي در اداره جامعه و امور كشور ايفا نمي‌كنند بلكه همه تلاششان اين است تا با ايجاد يأس و نااميدي و ارائه پيش‌بيني‌هاي نامعقول و نامطلوب فضاي جامعه را بگونه‌اي ساماندهي كنند كه امكان بهره‌ برداري بيش از پيش براي دشمنان نظام و مردم كشور فراهم شود و در اين ميان معلوم نيست چگونه سايت‌ها و رسانه‌هايي چون سايت مذكور عقبه سياسي و اقتصادي جريان‌هاي مخرب در كشور كه همچون مافيايي هزار دست در هر ماجرايي پنجه بر وجهه سياسي و اقتصادي نظام اسلامي و دولت مردمي مي‌كشند را با بي بصيرتي محض ناديده مي‌گيرد و مسئولان زحمتكش و مردمي كشور را خائن مي‌خواند.
نكته آخر اين‌كه دكتر احمدي‌نژاد در سخنراني خود در جمع مردم همدان در مردادماه امسال با تأكيد بر اين‌كه «بايد هشيار باشيم» افزود: «دشمنان و بدخواهان در صدد تلخ‌كردن كام ملت از شيريني عظيم اجراي موفق قانون هدفمندكردن يارانه‌ها هستند.» اما به نظر مي‌رسد براي برخي جريان‌هاي سياسي- اقتصادي و رسانه‌ها بازي‌كردن در زمين دشمنان منافع بيشتري در بر دارد.